Karar Verme

Etkin karar verme için 7 aşama

Karar verme süreci, seçimleri tanımlayarak bilgi toplama ve alternatif çözümleri değerlendirmekle başlar.

Basamaklı bir karar verme sürecinden geçmek, gerekli bilgileri ve olası alternatifleri düşünerek daha bilinçli ve üzerine düşünülmüş kararlar vermenize yardımcı olur. Bu yaklaşımla sizin için en tatmin edici alternatifi seçmeniz daha muhtemel olacaktır.

  • 1. Aşama: Kararı tanımlayın

Vermek istediğiniz kararı açıkça belirlemeye gayret edin. Bir zaman kısıtı koymak çok önemli olacaktır. Kararınızı vermek için belirlediğiniz tarihlere uymaya çalışın. Hızlı bir karar vermenizin avantajı olacak mı? Ya da kararınız üzerine düşünmek son kararınızın kalitesini arttıracak mı? Bu ilk aşama çok önemli.

  • 2. Aşama: Gerekli bilgileri toplayın 

Kararınızı vermeden önce gerekli olabilecek bilgileri toplayın: hangi kaynaklardan ne tür bir bilgiye ihtiyacınız var, ve bu kaynaklara nasıl ulaşabilirsiniz. Bu aşamada hem içsel hem dışsal “çalışma” gerekecektir. Bazı bilgiler içsel olarak gelecek, kendinizi değerlendirmeniz sonucunda ulaşacaksınız. Bazı bilgilere ise online kaynaklardan, kitaplardan, başka insanlardan ya da kaynaklardan ulaşacaksınız. Yetersiz ya da tarihi geçmiş bilgiler üzerinden ilerlerseniz muhtemelen çok doğru bir karar veremeyeceksiniz. Eğer konu ile alakasız bir çok bilgi varsa karar vermeniz zorlaşacaktır ve alakasız konularla dikkatiniz dağılacaktır. Bu yüzden gerekli ve güncel bir bilgileri toplamanız karar vermenizi destekleyecektir.

  • 3. Aşama: Alternatifleri belirleyin

Bilgileri topladıkça muhtemelen farklı rotaların ya da alternatiflerin belirdiğini göreceksiniz. Hayal gücünüzü de kullanarak yeni bilgiler ekleyip başka alternatifler oluşturabilirsiniz. Bu aşamada ulaşmak istediğiniz ve olası alternatiflerin listesini yapabilirsiniz.

  • 4. Aşama: Kanıtları değerlendirin

Her bir alternatifi sonuna kadar götürseniz ne olacağını düşünmek için duygularınızı ve hayal gücünüzü kullanın. Birinci aşamada belirlediğiniz ihtiyaç her bir alternatifte nasıl karşılanacak bir değerlendirme yapın. Farklı çözüm yollarını ve seçenekleri göz önünde bulundurarak her bir alternatifin avantajlarını ve dezavantajlarını görebilirsiniz. Bunun için bir “karar çalışması” yaparak her bir alternatifle ilişkili olumlu ve olumsuz yanların listesini çıkarabilirsiniz. Her bir durumda hem iyi hem kötü tarafları gördüğünüzden emin olmaya çalışın.

  • 5. Aşama: Alternatiflerin arasından bir seçim yapın

Elinizdeki tüm kanıtları değerlendirdikten sonra kendiniz için en iyi olan alternatifi seçebilirsiniz. Bu aşamadaki seçiminiz dördüncü aşamada listenizin başına koyduğunuz seçenek ya da ona benzer bir seçenek olabilir.

  • 6. Aşama: Eyleme geçin

Artık 5.aşamada seçtiğiniz alternatifi uygulamaya geçirerek harekete geçebilirsiniz.

  • 7. Aşama: Kararınızı ve sonuçlarını değerlendirin

Eğer mümkünse bir kararı değerlendirmenin en iyi yolu zamana bırakmaktır. Başka kişilere duyurmadan önce biraz vakit geçmesi iyi olabilir. Bu aşamaya ulaştığınızda “kazanan” karar belirli olsa da halen huzursuz hissedebilirsiniz. Eğer huzursuzluğunuz devam ederse yeniden basamakların üzerinden geçebilirsiniz. Belki tüm olumlu ve olumsuz yönleri değerlendirememişsinizdir, ya da bir faktör üzerine ağırlık vermişsinizdir. İç sesiniz verdiğiniz kararın sizin için doğru olup olmadığı konusunda önemli bir pusuladır.

Kararı verdikten sonra…

Sonunda o kararı verdikten sonra “ya şöyle yapsaydım”, “keşke..” lerle vaktinizi harcamayın. Eğer bir şeyler yolunda gitmezse her zaman basamaklarınızın üzerinden tekrar geçebilirsiniz. Bunun dışında kararınızı kabul edin ve yolunuza devam edin.